Co to jest Szkoła Promująca Zdrowie?
1 wrześniarozpoczęliśmy starania o włączenie naszej szkoły do sieci Szkół Promujących Zdrowie . Ponieważ realizujemy szeroki zakres treści dotyczących zdrowia , chcemy aby uwieńczeniem naszych i Państwa dzieci starań był certyfikat ,,Szkoła Promująca Zdrowie’’.
Ogłoszony został konkurs na logo naszej szkoły promujacej zdrowie. Ponieważ to Wy- Rodzice jesteście częścią spółeczności szkolnej i wspieracie nas w różnych działaniach edukacyjnych zwracamy się z prośbą o przystąpienie do konkursu. Zaprojektowane logo prosimy dostarczyć do szkoły lub przedszkola. Państwa prace wezmą udział w konkursie na zasadach określonych w regulaminie.
Co to jest Szkoła Promująca Zdrowie
Program Szkoła Promująca Zdrowie (SzPZ) realizowany jest w Polsce od 1991 r. Popularyzację idei SzPZ rozpoczęto od trzyletniego projektu pilotażowego (1992-1995)„Szkoła Promująca Zdrowie”, zainicjowanego przez WHO/EURO, realizowanego pod kierunkiem prof. dr hab. Barbary Woynarowskiej. Projekt ten spowodował oddolne działania (ruch) szkół, zgodne ze strategią opracowaną w 14 tzw. szkołach projektowych oraz tworzenie sieci szkół promujących zdrowie na różnych poziomach. W ramach upowszechniania programu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci SzPZ - utworzono Zespół ds. Promocji Zdrowia, powołano Krajowego Koordynatora ds. promocji zdrowia w szkole oraz wojewódzkich koordynatorów. Aktualnie we wszystkich województwach istnieją sieci szkół, w niektórych nawet funkcjonują sieci rejonowe, powiatowe lub miejskie, utworzone w celu łatwiejszego koordynowania i skuteczniejszego wspierania pracy szkół. Do wojewódzkich sieci SzPZ należą obecnie, poza szkołami różnych typów, inne placówki oświatowo-wychowawcze, takie jak: przedszkola, bursy, domy wczasów dziecięcych. Obecnie w Polsce jest około 2000 placówek w sieci SzPZ. Działania związane z rozwijaniem i upowszechnianiem w Polsce idei Szkoły Promującej Zdrowie odbywały się na podstawie współpracy i wsparcia ze strony ministerstw zdrowia oraz edukacji. Dla zapewnienia dalszego rozwoju programu oraz kontynuacji przynależności Polski do Europejskiej Sieci Szkół dla Zdrowia w Europie, 23 listopada 2009 r. podpisano porozumienie o współpracy między Ministrem Edukacji Narodowej, Ministrem Zdrowia oraz Ministrem Sportu i Turystyki w sprawie promocji zdrowia i profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Z treści porozumienia wynika m.in.: zapewnienie synergii działań z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki problemów dzieci i młodzieży, które są realizowane przez strony porozumienia w szkołach i placówkach oraz w środowisku lokalnym, w tym podejmowanie działań na rzecz wdrażania programów promujących zdrowie, m.in. programu Szkoły dla Zdrowia Europy.
Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie „wyrosła” z ogólnych założeń promocji zdrowia, rozwijanej przez Światową Organizację Zdrowia oraz z dorobku kilku międzynarodowych konferencji poświęconych szkolnej edukacji zdrowotnej. Nie ma jednej, ogólnie przyjętej definicji takiej szkoły. Każdy kraj wypracowuje swój model SzPZ w zależności od uznawanych wartości oraz własnych doświadczeń. W Polsce koncepcja szkoły promującej zdrowie stale się rozwija i ulega modyfikacjom.
Koncepcja szkoły promującej zdrowie
Podstawą koncepcji SzPZ są założenia promocji zdrowia, zgodnie z którymi:
- zdrowie jest tworzone przez ludzi w codziennym życiu, we wszystkich siedliskach, w których żyją, uczą się, pracują, wypoczywają, bawią się; jednym z siedlisk jest szkoła i jej społeczność – nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni, uczniowie i ich rodzice;
- niezbędne są dwa wzajemnie powiązane rodzaje działań:
- działania indywidualne ludzi, którzy starają się, aby ich styl życia był prozdrowotny,
- działania wspólne społeczności, która tworzy sprzyjające zdrowiu środowisko fizyczne i społeczne;
- warunkiem skuteczności działań jest uczestnictwo, zaangażowanie jak największej liczby członków danej społeczności; programy promocji zdrowia są wdrażane „z ludźmi”, a nie „dla ludzi”; w szkole niezbędne jest uczestnictwo nauczycieli, innych pracowników, uczniów (rzeczywiste, a nie pozorne) i współpraca z rodzicami uczniów.
W sieci Szkoły dla Zdrowia w Europie (SHE) przyjęto, że promocja zdrowia w szkole to wszelkie działania podejmowane w celu ochrony i poprawy zdrowia wszystkich członków społeczności szkolnej. Istotą SzPZ jest całościowe podejście do promocji zdrowia w szkole które jest znacznie szersze niż realizacja programów edukacyjnych dotyczących różnych aspektów zdrowia.
Upowszechnianie edukacji dla zdrowia w Szkołach Promujących zdrowie odbywa się w oparciu o standardy, według których opisane zostały cele i procedury ich osiągania w zakresie promowania zdrowia.
Standardy szkoły promującej zdrowie
- Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań.
- Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.
- Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie.
- Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.
Cele podejmowanych działań:
Stwarzanie warunków do kształtowania zdrowego stylu życia oraz harmonijnego rozwoju.
Współpraca szkoły z rodziną i personelem medycznym (lekarzem, higienistką, stomatologiem).
Uświadomienie własnej odpowiedzialności za stan i ochronę swojego zdrowia.
Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stresowych.
Kształtowanie w szkole środowiska wspierającego edukację zdrowotną.
Zaangażowanie uczniów w proces edukacji o zdrowiu.
Dostarczanie wiedzy na temat szkodliwości stosowania używek.
Budowanie zdrowego środowiska fizycznego w szkole.
Rozwijanie umiejętności życiowych sprzyjających zdrowiu fizycznemu, psychicznemu oraz społecznemu i duchowemu.
Rozbudzanie potrzeby podejmowania działań na rzecz zdrowego środowiska
Dostrzeganie przez młodego człowieka potrzeby dokonywania odpowiedzialnych wyborów
Kształtowanie przekonania, ze szkoła to miejsce pracy, w którym należy dba o dobre relacje i samopoczucie wszystkich jej członków
Podstawowe zadania:
Propagowanie zdrowego stylu życia.
Tworzenie nawyków prozdrowotnych.
Wychowanie ucznia, który radzi sobie z problemami. Nawiązuje pozytywne relacje z otoczeniem, akceptuje samego siebie
Uświadamianie uczniom, rodzicom i nauczycielom zagrożeń związanych z zachowaniami ryzykownymi.
Współpraca z instytucjami wspierającymi działalność profilaktyczną(Policja, Straż Miejska, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, stacja Sanepid, Szpital Rejonowy, Przychodnie).
Wspieranie rodziców w zakresie poszerzania ich wiedzy na temat profilaktyki prozdrowotnej.
Dbałość o środowisko fizyczne szkoły.
Niska świadomość społeczna w zakresie ochrony zdrowia oraz profilaktyki prozdrowotnej powoduje, że istnieje duże zapotrzebowanie na budowę podstaw w tym zakresie w szkole. Sytuacja ta uzasadnia oczekiwanie wobec placówek oświatowych, aby poza zadaniami dydaktycznymi zajmowały się również kształceniem młodzieży w zakresie dbałości własne zdrowie oraz tworzyły środowisko wspierające zdrowie. Dobrze realizowana edukacja zdrowotna to szansa na przyszłe społeczeństwo, które będzie umiało i chciało dbać o zdrowie swoje i innych ludzi oraz dbać o środowisko,
w którym żyje.