Wdzięczni Bohaterom – Powstańcom Styczniowym

Obok Orła znak Pogoni, Poszli nasi w bój bez broni…”

 

Obchody rocznic narodowych odgrywały i odgrywają ważną rolę w kształtowaniu oraz utrwalaniu narodowej tożsamości. Z okazji 161 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w Zespole Szkół w Radomyślu nad Sanem odbyła się uroczysta akademia upamiętniająca największy w XIX wieku polski zryw narodowy. Po odśpiewaniu hymnu narodowego uczniowie kl. V-VIII zaprezentowali montaż słowno-muzyczny.

 

Młodzi aktorzy potwierdzili swą grą i słowami, iż Powstanie Styczniowe było jednym z największych i najdłużej trwających zrywów podczas 123 letniej walki  o wolność Ojczyzny. Zaprezentowany montaż słowno – muzyczny nawiązywał do  przyczyn, okoliczności, przebiegu i skutków powstania. W trakcie akademii uczniowie przypomnieli sylwetki przywódców koordynujących działania powstańcze, ważne momenty powstania, takie jak krwawe bitwy. Wspominane poświęcenie poprzednich pokoleń w drodze do wolności narodu polskiego miało dramatyczny wymiar. Klęska powstania nie przekreśliła szans na odzyskanie niepodległości. Zaborcom nie udało się złamać ducha narodu. Powstanie odcisnęło się silnie na ówczesnych stosunkach międzynarodowych. Spowodowało zmiany społeczne i ideowe, co wywarło decydujący wpływ na rozwój nowoczesnego społeczeństwa polskiego. Walki powstańcze stały się dla następnych pokoleń bodźcem do dalszej walki o wolność, czego skutkiem było odzyskanie niepodległości po I wojnie światowej. Z bronią w ręku Polacy wystąpili przeciwko carskiemu imperium, nieuznającemu naszych praw do samostanowienia i niszczącemu polskość w procesie zaciekłej rusyfikacji. Nasz naród przemówił potężnym głosem dumy i protestu, który stopniowo narastał w coraz liczniejszych, krwawo tłumionych manifestacjach patriotycznych, aż po płomień niepodległościowej insurekcji. Od 22 stycznia 1863 roku do wiosny 1864 roku powstańcy stoczyli około 1200 bitew i potyczek. Wojna partyzancka ogarnęła wielkie tereny przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, sięgając Litwy, Białorusi i Ukrainy. Niestety, w sensie militarnym powstanie poniosło klęskę. Mimo początkowych sukcesów i ogromnego heroizmu oddziały powstańcze nie były w stanie pokonać przeważających sił armii carskiej. W walkach zginęło blisko 20 tysięcy powstańców. Polacy doświadczyli brutalnych represji. Tysiącom uczestników insurekcji przypadł gorzki los emigrantów. Trauma po okrutnie zdławionym powstaniu położyła się cieniem na egzystencji całego społeczeństwa. A jednak przesłanie „Gloria victis! – Chwała zwyciężonym!” krzepiło serca, budziło ducha, dodawało sił, aby wierzyć, że „jeszcze Polska nie zginęła”. Przypominało o powstańczym testamencie wolności i patriotycznej powinności niezłomnego trwania.  Z pamięci o styczniowym zrywie uformowały się drogi prowadzące do niepodległości w roku 1918. Powstanie styczniowe na zawsze pozostanie świadectwem nieujarzmionej siły wolności. „Za wolność naszą i waszą” walczyli wspólnie przedstawiciele narodów dawnej Rzeczypospolitej, co tak wspaniale obrazowała pieczęć Rządu Narodowego, przedstawiająca Orła, Pogoń i Archanioła Michała, czyli godła Polski, Litwy i Ukrainy. Aby wesprzeć walczące o niepodległość ludy naszej części Europy i stawić czoła carskiemu despotyzmowi, dołączali do powstańczych oddziałów reprezentanci również innych narodów – m.in. Włosi, Francuzi, Węgrzy, Niemcy, a także Rosjanie. Pochylamy głowy przed heroizmem powstańców styczniowych. Miejsca bitew i powstańcze mogiły stały się w narodowej świadomości miejscami uświęconymi, symbolami walki, patriotycznej ofiarności i męczeństwa. Kolejne polskie pokolenia otaczały je i zawsze będą otaczać troskliwą opieką oraz pełną wdzięczności czcią. Z dumą i wrażliwością, z poczuciem odpowiedzialności za losy Ojczyzny odczytujemy tę wielką lekcję historii, niesiemy patriotyczne zobowiązanie wobec naszego dziedzictwa. Lekcja historii zaprezentowana przez uczniów była oddaniem hołdu bohaterom walk z 1863 roku,  za ich patriotyzm, bohaterstwo i niezłomność.

 Dziękujemy wszystkim gościom, którzy przyjęli nasze zaproszenie, za uświetnienie swą obecnością przygotowanej przez nas  uroczystości.

Autor: Małgorzata Rutkowska